خاطرات خانه‌ی مردگان

خاطرات خانه‌ی مردگان (The House of the Dead) اثری از فئودور داستایوسکی نویسنده‌ی پرآوازه‌ی روسی ست که در سال 1861 منتشر شد. داستایوسکی در سال 1849 به همراه چند تن از دوستانش دستگیر و سپس به اعدام محکوم شد، اما در لحظات آخر نجات پیدا کرد و به زندانی در سیبری منتقل شد و چهار سال در آنجا ماند. کتاب خاطرات خانه‌ی مردگان خاطرات سال آخر محکومیت داستایوسکی را شامل می‌شود. این کتاب که بین داستان و مستند است در دو بخش که هر کدام از چندین فصل تشکیل می‌شود، نوشته شده است. فصل زیبا، خانه مردگان، نخستین تاثرات، ماه نخستین، گرمابه‌ها، نوئل، دوستان من، حیوانات زندان، گریز از زندان و... عناوین برخی از بخش‌ها هستند در آن‌ها به توصیف احوال محبوسانِ در بند پرداخته می‌شود. داستایوسکی با پرداختن جز به جز به امور زندانیان، خواننده را به خوبی در فضای زندان قرار می‌دهد.
شخصیت اصلی خاطرات خانه‌ی مردگان، مردی قاتل به نام الکساندر بتروویچ است که داستان از زبان او روایت می‌شود. الکساندر پس از ده سال به اقامتگاه دیگری منتقل می‌شود و مدتی بعد می‌میرد، پس از مرگ دفتری شامل خاطرات دوران حبس، از او کشف می‌شود. خاطرات خانه‌ی مردگان اگرچه برگرفته از زندگی حقیقی داستایوسکی در زندان است، اما داستایوسکی در آن محبوسان دیگری را معرفی کرده است و از زبان آن‌ها تجربه‌های خود را بیان می‌کند. او با پرداختن به سرگذشت زندانیان و نیز با استفاده از تجربیات حقیقی خود، داستانی را روایت می‌کند که به درون ذهن خواننده راه پیدا می‌کند.
خاطرات خانه‌ی مردگان یا خاطرات خانه‌ی اموات، بارها در ایران به فارسی برگردانده شده است. از جمله‌ی ترجمه‌های آن می‌توان به ترجمه‌ی پرویز شهدی، مهرداد مهرین و محمدجعفر محجوب اشاره کرد.
اکرم حیدری

داستان‌های روسی - قرن 19م.

فئودور داستایوسکی فیودور میخایلاویچ دوستایِوسکی متولد ۱۱ نوامبر ۱۸۲۱، نویسنده‌ی مشهور و تأثیرگذار اهل روسیه بود. ویژگی منحصر به فرد آثار وی روانکاوی و بررسی زوایای روانی شخصیت‌های داستان است. وی ۹ فوریه ۱۸۸۱ در ۵۹ سالگی درگذشت.