ماه و آتش
«ماه و آتش»: مهم‌ترین رمان چزاره پاوزه
برگرفته از تریبون زمانه *
«ماه و آتش» آخرین و مهم‌ترین رمان چزاره پاوزه (۱۹۰۸ ـ ۱۹۵۰) نویسنده و شاعر ایتالیایی به ترجمه‌ی محسن طاهر نوکنده توسط انتشارات «گمان» منتشر شد. رمانی درباره‌ی بازگشت به زادگاه، گذرا بودن خوشبختی و اهمیت «وطن» به عنوان سرنوشت انسان.
«ماه و آتش» را یک راوی بی‌نام که در یتیم‌خانه، در فقر و بدبختی بزرگ‌شده و سپس از زادگاهش به کالیفرنیا مهاجرت کرده و حالا پس از جنگ جهانی دوم به زادگاهش بازگشته، روایت می‌کند. او می‌خواهد بداند در سال‌های جنگ چه اتفاقی برای روستای زادگاهش، تاکستان‌ها، کشتزارها و مردمانش افتاده است.
راوی بی‌نام‌ونشان داستان در استان پیمونت در شمال ایتالیا کودکی‌اش را گذرانده است. رمان بیانگر خاطرات او از آن سال‌ها در سرزمینی سرد با خاکی نه‌چندان حاصلخیز است، با تپه‌هایی و تاکستان‌هایی و مردمانی جنگ‌زده. راوی رفیقی دارد که از پس همه این سال‌ها برای او باقی‌مانده است: نوتو که در مرتع‌ها، در کرانه‌ی رود و زیر نور ماه کلارینت می‌نوازد. نغمه‌ی کلارینت او را می‌توان در طنین جملات «ماه و آتش» نیز بازیافت؛ طنینی حزین با مایه‌هایی از مالیخولیا و زیبایی شاعرانه.
در چند سالی که از مهاجرت شخصیت اصلی داستان می‌گذرد اتفاقات زیادی در زادگاه او افتاده است؛ به قدرت رسیدن فاشیست‌ها، نبردهای پارتیزانی، اعلام استقلال شمال ایتالیا، انتقام‌جویی و کین‌خواهی و جوخه‌های اعدام. روایتگر داستان درمی‌یابد که هیچ‌کس در زندگی خوشبخت نیست. او اعتقاد دارد که هر آنچه از خوشبختی درک می‌کنیم، روزی سرانجام سپری می‌شود و زوال پیدا می‌کند. «ماه در آتش» روایتگر این زوال است. اندیشه‌ی زوال در سرگذشت دختر زیبا و مرفهی که نوتو روزگاری پنهانی به او دل‌بسته بوده، بیانی داستانی پیدا می‌کند. آن زیبارو در درگیری‌های سیاسی و جناحی دست‌به‌دست می‌شود و وقتی‌که دیگر چیزی از او باقی نمی‌ماند، در شبی که ماه بدر کامل است به ضرب گلوله‌ای به قتل می‌رسانندش و سپس نعشش را زیر نور ماه می‌سوزانند.
«ماه و آتش» عنوان آخرین و مهم‌ترین اثر پاوزه به مناسک آیینی باروری زمین اشاره دارد که در شمال ایتالیا برگزار می‌شود. آیینی مخصوص شب‌هایی که ماه بدر کامل است و در آن شب‌ها، بازمانده کشتزارها را بر تپه‌ها و میان تاکستان‌ها آتش می‌زنند. مردم باور دارند که این آتش در شب ماه کامل به بیدار شدن زمین و حاصلخیزی‌اش و افزایش محصول کمک می‌کند.
«ماه و آتش» اما فقط روایتگر تباهی و امید بیهوده به باروری زندگی نیست. این اثر در میان همه‌ی تباهی‌ها، ستایشگر شفقت و مهربانی هم هست.
پاوزه بعد از به دست آوردن جایزه‌ی ادبی اسگرا به شهرت جهانی رسید. او اما چند ماه بعد، در شامگاه ۲۸ اوت ۱۹۵۰ در اتاق هتلی در تورین خودکشی کرد. او از اعضای حزب کمونیست ایتالیا بود.
رمان ماه و آتش در بهمن‌ماه ۱۳۹۴ در ۱۳۰۰ شمارگان به قیمت ۱۷۵۰۰ تومان در ۲۹۶ صفحه از سوی نشر گمان راهی بازار کتاب شده است. در پایان کتاب سال‌شمار زندگی پاوزه و تصاویری از او منتشرشده.
کتاب های مشابه
درباره لک‌لک بوک
طراحی و بهینه سازی | مجتمع ارتباطات نوین ایرانیان
ارسال دیدگاه