پروانه شدن

کتاب "پروانه شدن" سرگذشت دوران نوجوانی یک مهاجر مکزیکی است که به همراه خانواده اش به آمریکا مهاجرت کرده اند. فرانسیسکو خیمنس در این اتوبیوگرافی ما را با دشواری های زندگی مهاجران آشنا می کند: فقر، بیماری، نداشتن بیمه و پشتیبانی، عدم تسلط به زبان و ترس دائمی از پیشداوری، تحقیر و مشکلات قانونی. گرچه رویدادهای این کتاب مربوط به چند دهه پیش (دهه ۱۹۶۰) هستند ولی به نظر نمی رسد جوهره تجربه مهاجرت و پناهندگی در این چند دهه تغییر بزرگی کرده باشد.
خواندن این کتاب از چند منظر می تواند جذاب و مفید باشد:
اول- شریک شدن در احساسات و تجربیات خانواده خیمنس به ما کمک می کند همدلی و درک بهتری از زندگی کسانی داشته باشیم که تن به تبعید خود خواسته می دهند. در جهانی که هر روز شعله های جنگ و بوران فقر هزاران نفر را وادار به این انتخاب می کند، همدلی و درک عمیق پدیده مهاجرت شاید کمک کند که جدی تر و عمیق تر به ریشه های جنگ و فقر بیاندیشیم.
دوم- دانستن این که فرصت ها و امکاناتی که داشتن شان برای اغلب ما پیش پا افتاده است برای هزاران نفر در جهان بالاتر از آرزوست باعث می شود چشم ها را بشوییم و جور دیگر فرصت هایی که در اختیار داریم را ببینیم. به خصوص با این منظور پیشنهاد می کنم این کتاب را به نوجوانان و جوانان هدیه دهید.
سوم- این کتاب توصیف جالب و دقیقی از ساختار اجتماعی و سیستم آموزش و پرورش آمریکا ارائه می دهد. گرچه این توصیف مربوط به چند دهه پیش است ولی همچنان حاوی ایده ها و رفتارهایی است که از ساختار آموزش و پرورش کشور ما جلوتر و کار آمدتر است. با این نگاه می توانیم ایده ها و الگوهای مفیدی را فراگیریم و قدمی به جلو برداریم.
نام کتاب به انگلیسی Breaking through بوده است که بهتر بود به "عبور از مانع" یا "پیشروی علیرغم موانع" ترجمه می شد ولی برای مترجم تصویر از پیله درآمدن پروانه را تداعی کرده و او این نام را برگزیده است.

دکتر محمدرضا سرگلزایی (روانپزشک)

فرانسیسکو خیمنس فرانسیسکو جیمنز (متولد 29 ژوئن 1943 در Tlaquepaque، مکزیک) نویسنده و استاد دانشگاه مکزیک آمریکایی در دانشگاه سانتا کلارا در سانتا کلارا، کالیفرنیا است.