مادام بواری

مادام بواری
رمان مادام بواری (Madame Bovary) اولین و مشهورترین اثر نویسنده شهیر فرانسوی، گوستاو فلوبر است، رمانی که فلوبر 5 از سال از زندگی‌اش را مشغول نوشتن آن بود. داستان مادام بواری اولین بار در سال 1856 در روزنامه «لاریوو» به‌صورت پاورقی به چاپ رسید و یک سال بعد (1857) به‌صورت کتاب منتشر شد. بسیاری این رمان را یکی از شاهکارهای ادبی فرانسوی در قرن نوزدهم می‌دانند. در ایران نیز مترجم‌های مختلفی این کتاب را به فارسی برگردانده‌اند، از جمله محمود پورشالچی، ربیع مشفق همدانی، محمد قاضی با همکاری رضا عقیلی، داریوش شاهین، محمدمهدی فولادوند و مهدی سحابی. در این بین ترجمه مهدی سحابی بسیار مورد تحسین قرار گرفته است.
«مادام بواری» داستانی رئالیستی (واقع‌گرایانه) است که در قرن نوزدهم و در سالهای 1828 تا 1846 در فرانسه اتفاق می‌افتد. اگرچه شخصیت اصلی این رمان «اما بواری» است اما رمان با روایت زندگی شارل بواری آغاز می‌شود، پزشکی که بعد از فوت همسرش با «اِما» دختر یک کشاورز ازدواج می‌کند. اِما دختری بلندپرواز است که با عشق با شارل ازدواج می‌کند، اما زندگی پس از ازدواجش مطابق انتظارش نیست. تکرار و روزمرگی او را به سمت روابط نامشروع و خیانت به همسرش می‌کشاند. او قصد دارد دنیای رویایی‌اش را با معشوقه و غرق شدن در تجملات به واقعیت تبدیل کند. او هرچه بیشتر در این راه پیش می‌رود کلاف زندگی‌اش بیشتر در هم می‌پیچد و...
بعد از انتشار این داستان، فلوبر با دردسرهای زیادی مواجه شد تا جایی‌که مجله لاریوو تا مرز تعطیلی پیش رفت. حتی پای فلوبر هم به دادگاه کشیده شد، چرا که کشیشان که از منتقدان اصلی او بودند، رمان مادام بواری را برخلاف اصول عفت می‌دانستند و معتقد بودند این کتاب زنان را گمراه می‌کند. خوشبختانه دادگاه حکم برائت فلوبر را صادر و عنوان کرد که این رمان اثری انتقادی است که می‌تواند عبرتی برای زنان جاه‌طلب و خیال‌پرداز باشد.
ایده اصلی رمان مادام بواری از یک خبر گرفته شده است، خبر رسوایی اخلاقی زنی به نام دلفین دلافیر که در روزنامه‌های فرانسوی به چاپ رسیده بود. عده‌ای نیز بر این عقیده‌اند که فلوبر این رمان را بر اساس زندگی یکی از اقوام خود به نگارش درآورده است. گفته می‌شود فلوبر در پاسخ به اینکه «الگوی اِما چه کسی بوده است؟» گفته: «مادام بواری خود منم!» چراکه فلوبر در زندگی خود معشوقه‌های زیادی داشته و هرگز هم ازدواج نکرده است.
فلوبر را نویسنده‌ای حامی حقوق زنان می‌دانند چراکه در این اثرش پردازش روان‌شناختی موفقی از شخصیت یک زن ارائه کرده است، پردازشی که از «مادام بواری» رمان جذابی ساخته است.
زیبا حیدری

داستان‌های فرانسه - قرن 19م.

گوستاو فلوبر