تولد : رضا براهنی، متولد ۱۳۱۴ در تبریز، نویسنده چپگرا، شاعر و منتقد ادبی ایرانی است. او عضو کانون نویسندگان ایران و یکی از چهرههایی است که در سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ برای تشکیل کانون نویسندگان ایران با جلال آل احمد همکاری داشت.
رضا براهنی در ۲۱ آذر ۱۳۱۴ خورشیدی در تبریز به دنیا آمد. خانوادهاش زندگی فقیرانهای داشتند و وی در ضمن آموزشهای دبستانی و دبیرستانی به ناگزیر کار میکرد. در ۲۲ سالگی از دانشگاه تبریز لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی گرفت، سپس به ترکیه رفت و پس از دریافت درجهی دکتری در رشتهی خود به ایران بازگشت و در دانشگاه به تدریس مشغول شد.
وی همچنین تا زمان حضور در ایران چند دوره کارگاه نقد، شعر و قصهنویسی برگزار کرد که از مشهورترین شاگردان او در آن کارگاهها میتوان به شیوا ارسطویی، هوشیار انصاریفر، شمس آقاجانی، روزبه حسینی، عباس حبیبی بدرآبادی، مهسا محبعلی، سیدعلیرضا میرعلینقی، فرخنده حاجی زاده، ناهید توسلی، ایرنا محیالدین بناب، رؤیا تفتی، رزا جمالی، احمد نادعلی، رضا شمسی، علی ربیعی وزیری، پیمان سلطانی و… اشاره کرد که باعث شکلگیری یک جریان در دههی هفتاد شمسی شدند.
در سال ۱۳۵۱ خورشیدی به آمریکا رفت تا به افشاگری علیه حکومت شاه و تدریس بپردازد. در سال ۱۳۵۳ خورشیدی، بار دیگر به آمریکا رفت در سال ۱۳۵۶ جایزهی بهترین روزنامهنگار حقوق انسانی را گرفت. او مدتی را در زندان ساواک گذراند و روایتهای او از زندانهای ساواک جنجالبرانگیز شد. کتاب ظل الله حاوی مقدمهای مفصل دربارهی ادبیات انقلابی و تجددخواهانه و اشعار زندان است.
آثار
- اشعار:
۱. آهوان باغ (۱۳۴۱)
۲. جنگل و شهر (۱۳۴۳)
۳. شبی از نیمروز(۱۳۴۴)
۴. مصیبتی زیر آفتاب(۱۳۴۹)
۵. گل بر گسترده ماه(۱۳۴۹)
۶. ظل الله(۱۳۵۸)
۷. نقابها و بندها (انگلیسی)(۱۳۵۶)
۸. غمهای بزرگ(۱۳۶۳)
۹. بیا کنار پنجره(۱۳۶۷)
۱۰. خطاب به پروانهها و چرا من دیگر شاعر نیمایی نیستم؟
۱۱. اسماعیل(۱۳۶۶)
- رمان:
۱. آواز کشتگان
۲. رازهای سرزمین من
۳. آزاده خانم و نویسندهاش، ناشر: انتشارات کاروان
۴. الیاس در نیویورک
۵. روزگار دوزخی آقای ایاز
۶. چاه به چاه
۷. بعد از عروسی چه گذشت
- نقد ادبی:
۱. طلا در مس
۲. قصهنویسی
۳. کیمیا و خاک
۴. تاریخ مذکر
۵. در انقلاب ایران
۶. خطاب به پروانهها و چرا من دیگر شاعر نیمایی نیستم؟
۷. گزارش به نسل بی سن فردا (سخنرانیها و مصاحبهها)
من از همان دورهی اول زندگی که شروع کردم به نوشتن، هیچوقت از دو چیز غافل نبودم. یکی کار خلاقه و یکی کاری که با خلاقیت نسبت مستقیم ندارد ولی در عین حال دربارهی خلاقیت است و آن نقد و انتقاد ادبیست یا نقد و انتقاد هنری. *** بزرگترین شعر جدید ایران، به نظرم «مرغ آمین» نیما یوشیج است که شاهکار است از نظر بیان. مثل یک سمفونی است. گفتنش خیلی مشکل است. *** حقیقت این است که من هرچه را میدانم برای نسلهای بعد از خودم نوشتم و امروز که با شما و از این فاصله حرف میزنم مدام در حال تحقیق کردن هستم و در تمام مدت میخوانم و از متون اصلی هم میخوانم و متن درجه سه را هرگز مطالعه نمیکنم. اگر کسی یک یادداشت درباره یک شاعر غربی نوشته باشد آن را کنار میگذارم و میروم آن ۲۵۰ صفحهای را که درباره آن شاعر غربی به زبان اصلی نوشته شده است، میخوانم. کتابخانه من همین الان پر از کتابهایی است که تازه و جدید هستند. بیشتر وقتم اینجاست. گاهی میشود دو سه روز از کتابخانه بیرون نمیروم. نسل جوان باید روزانه هفتاد هشتاد صفحه متن درستوحسابی بخواند.
ارسال دیدگاه