«تاریخ مذکر، فرهنگ حاکم و فرهنگ محکوم» اثری از رضا براهنی شاعر، پژوهشگر و منتقد ایرانی ست که در سال 1348 نوشته شد و توسط انتشارات نگاه به چاپ رسید. براهنی آثار زیادی در قالب شعر، رمان، داستان، پژوهش و ترجمه دارد. تعدادی از کتابهای او که در خارج از کشور چاپ شدهاند کمیاب و یا نایاباند.
«تاریخ مذکر، فرهنگ حاکم و فرهنگ محکوم» شامل دو بخش 1- تاریخ مذکر 2- فرهنگ حاکم و فرهنگ محکوم است و در دورهی تشتت فرهنگی ایران نوشته شده است. در فصلهای مختلف این کتاب موضوعات مختلفی مورد بررسی قرارگرفته تا علل این تشتت فرهنگی نمایانده شود. براهنی از این رو کتابش را تاریخ مذکر نامید که معتقد بود زنان در تاریخ ایران نقش چشمگیری نداشتهاند. به عبارتی او تاریخ ما را تاریخی مردانه، با مشخصههای مردانه میداند.
در فصل نخست فرهنگ ایران و یونان مقایسه میشود و شباهت های این دو تمدن مورد بررسی قرار میگیرد. در فصل دوم براهنی بحث تاریخ مذکر را مطرح میکند و با مروری بر تاریخ و ادبیات گذشته ایران، بیان میکند جای زن در این تاریخ خالیست. او این بحث را همچنان در فصل های دیگر پی میگیرد ودر برهههای زمانی مختلف گسترش و تعمیم میدهد تا اینکه به زمان حال (زمان نگارش کتاب) میرسد که خطر غربزدگی فرهنگ را تهدید میکند.
در بخش دوم این کتاب یعنی «فرهنگ حاکم و فرهنگ محکوم» مجموعهی 27 مقاله از براهنی با رویکرد نقد اجتماعی آورده شده است. «فلسفه بیارتباط به زندگی»، «شناسایی فرهنگ و ادبیات امروز»، «دانشکده ادبیات در برابر نوجویی»، «نقاشی ایران، طفیلی غرب»، «سه یادداشت پیرامون ادبیات و هنر»، «صادق هدایت و دکتر فروید» و ... عناوین برخی از مقالات این بخش هستند که براهنی آنها را درحول و حوش نگارش و انتشار تاریخ مذکر نوشته است. براهنی در مقدمهای که در چاپهای بعدی ضمیمهی کتاب کرده، تاکید میکند که هر نوشتهای را باید متناسب با زمانِ نوشته شدن آن مورد بررسی و قضاوت قرار داد. تاریخ مذکر در سال 1348 نوشته شده و دربرگیرندهی تفکر رضا براهنی در همان سالهاست.
اکرم حیدری
مقالههای فارسی - قرن 14
فرهنگ
۳۷۸ صفحه - رقعی (گالینگور)
ارسال دیدگاه