پیر گنجه در جستجوی ناکجاآباد
پیر گنجه در جست‌وجوی ناکجاآباد (درباره‌ی زندگی و آثار و اندیشه‌ی نظامی)
عبدالحسین زرین‌کوب (زاده‌ی ۲۷ اسفند ۱۳۰۱ – درگذشته‌ی ۲۴ شهریور ۱۳۷۸) ادیب، تاریخ‌نگار، منتقد ادبی، نویسنده و مترجم برجسته‌ی ایران معاصر است.
«پیرگنجه در جست‌وجوی ناکجاآباد» اثری است که درباره‌ی زندگی، احوال، آثار و اندیشه‌ی نظامی گنجوی به رشته‌ی تحریر درآمده و در سال ۱۳۷۳ توسط نشر سخن منتشر شده. دکتر زرین‌کوب در این اثر ابتدا وضعیت شهر گنجه را از نگاه تاریخی و قومی بررسی کرده و این نکته را خاطر نشان ساخته که شهر گنجه در عهد نظامی، مرز میان سرزمین‌های اسلامی و دنیای مسیحیت بوده و همین امر حضور جنگیان و خونیان را در آن سرزمین بیشتر کرده است. در پی آن، شرحی از زندگی نظامی و عزلت‌نشینی او به میان آمده، آن‌گاه هر یک از پنج گنج نظامی (شامل مخزن‌الاسرار، خسرو و شیرین، هفت پیکر، لیلی و مجنون و اسکندرنامه) شرح و تفسیر شده است. مباحث بعدی کتاب به زبان نظامی و شیوه‌ی داستان‌سرایی او، همچنین نقد و تحلیل اندیشه‌ی این شاعر (با عنوان در جست‌وجوی ناکجاآباد، که تعبیر نویسنده از دغدغه‌های عرفانی نظامی‌ست) اختصاص یافته است.
خود عبدالحسین زرین‌کوب در مورد کتاب پیر گنجه چنین می‌نویسد: با وجود پژوهش‌های گوناگون که طی سال‌های اخیر درباره‌ی نظامی گنجوی انتشار یافته است، زندگی او هنوز پر از نقطه‌های ابهام است. اقوال تذکره‌نویسان درین باره غالباً آکنده از اشتباه و تناقض و مشحون از خلط و خطاس. به علاوه، هم شعر و هنر او هنوز محتاج ارزیابی عمیق‌تری‌ست، هم محتوا و ماخذ اندیشه و تعلیم او به بررسی بیشتری نیاز دارد. با این‌همه تصویر رنگ و روباخته و تا حدی از هم گسیخته‌یی که هم‌اکنون از روی اطلاعات به نسبت موثق موجود می‌توان از زندگی او طرح کرد، برای درک برخی جزئیات از هنر و اندیشه او خالی از فائده نیست.
الهه ملک محمدی
نظامی، الیاس‌بن‌یوسف، ۵۳۰؟ - ۶۱۴؟ ق. - نقد و تفسیر
شعر فارسی - قرن ۶ق. - تاریخ و نقد
کتاب های مشابه
درباره لک‌لک بوک
طراحی و بهینه سازی | مجتمع ارتباطات نوین ایرانیان
ارسال دیدگاه