اخلاق در فلسفه کانت

"اخلاق در فلسفه کانت" نقد و تفسیری است از اندیشه‌های فلسفی کانت در باب اخلاق که در قالب ده فصل تدوین گردیده است. در مقدمه کتاب آمده است: "بهترین نمونه اصالت شکل یا فرمالیسم، فلسفه اخلاق کانت است که به موجب آن، اصلی در اخلاق پذیرفته است که با ملاک‌های شکلی قوانین عام مطابقت داشته باشد، و ملاک‌های شکلی از عقل محض (بدون دخالت حسیات و تجربیات) نشأت بگیرد. پس اصول اخلاق قوانینی است که از عقل محض ناشی شوند. این قوانین را، به اعتقاد کانت، عقل خود ما به عنوان موجودات متعقل بر ما حاکم می‌کند. هر چه عقل فرمان دهد، به همه موجودات متعقل فرمان می‌دهد . بنابراین، پایه عمل عقلانی ممکن نیست امیال یک تن به تنهایی باشد...کانت نتیجه می‌گیرد که هیچ کاری دارای ارزش اخلاقی نیست مگر صرفاً به انگیزه و تکلیف انجام شود و احساسات به هیچ وجه در آن مداخله نداشته باشند...کانت هیچ‌گاه از اصرار برای نکته منصرف نشد که میان عقل انسان و تمایلات و خواهش‌های نفسانی او تقابل برقرار است، و بنابراین ارزش و احترام فقط به عملی تعلق می‌گیرد که به فرمان عقل و به انگیزه تکلیف انجام یابد...مدعای کانت این است که هیچ‌یک از خواهش‌های تجربی (نفسانی) ما با الزامات اخلاقی طبیعتاً هماهنگ نیست. و نه تعلیم و تربیت قادر به برقراری هماهنگی پایدار میان عقل و تمایلات است، نه حتی عادت طولانی. سرشت ما مانع از این است که طبیعتاً متمایل به پیروی از اخلاق باشیم، یا دوست داشته باشیم که به تکلیف عمل کنیم."عناوین بخش‌های اصلی کتاب عبارت‌اند از: "نظریه سیاسی کانت"، "امر مطلق: هنجار نهایی اخلاق"، "خود آیینی یا قانون عام"، "احترام به کرامت اشخاص"، "قانون‌گذاری برای جامعه اخلاقی"، "حدود امر مطلق"، "اخلاق و دوراندیشی"، "مشی اخلاقی"، "زندگی بر بنیاد قانون اخلاقی" و "دفاع از اخلاق."

موضوع(ها):
کانت، ایمانوئل، ۱۷۲۴ - ۱۸۰۴ م. - نقد و تفسیر
کانت، ایمانوئل، ۱۷۲۴ - ۱۸۰۴ م. - اخلاق - نقد و تفسیر

راجر سالیوان