پلکان
اکبر رادی (زادهی ۱۰ مهر ۱۳۱۸ در رشت – درگذشتهی ۵ دی ۱۳۸۶ در تهران) نمایشنامهنویس و داستاننویس معاصر ایرانی بود. رادی یکی از مهمترین نمایشنامهنویسان تاریخ زبان فارسی بهشمار میرود. نمایشنامه «پلکان» یکی از شناخته شدهترین و محبوبترین آثار اکبر رادی به حساب میآید.
این نمایشنامه در سال ۱۳۶۸ توسط مرکز هنرهای نمایشی منتشر شد، اما نسخهی بازنویسی شده آن در سال ۱۳۹۲ از نشر قطره به بازار آمد که بارها تجدید چاپ شده است. این نمایش دربارهی پروسهی شکلگیری یک سرمایهدار از آغاز تا لحظهی فروپاشی اوست.
در مقدمهی پلکان، رادی از تصویرهای حقیقی برای بروز ایدهی این نمایشنامهاش میگوید: «سه عکس از یک مرد در سه دورهی زندگیاش که به ترتیب سیر صعودی تمکن را طی کردهاند.» به این ترتیب، نویسنده ما را به دنیای واقعی و حقایق آن ارجاع میدهد، دنیایی که در آن به طور کاملاً طبیعی، آدمها زندگیشان را وقف ترقی میکنند.
«پلکان»، نمایشنامهای پنج اپیزودی است که حوالی رشت اتفاق میافتد. در این پنج قطعه یکی دو شخصیت ثابت هستند اما سایر شخصیتها تغییر میکنند تا موقعیت مردی به نام بلبل را برای ما ترسیم کنند. ما در نمایشنامه نه تنها موقعیت فعلی او (بلبل) را میبینیم بلکه تغییرات او را طی زمان، از وقتی که در روستای دور، طبقکش است تا زمانی که یک واخوردهی سیاسی در آستانه سال ۷۵ است، نظارهگر هستیم، یعنی زمانی که بلبل، خسته، درمانده و بیمار است.
سیر رشد غیرانسانی او با دزدی تنها گاو شیردهی آقاگل در روستا شروع میشود و این رشد بیمارگونه تا آخرین روز با دزدی، شرارت، ارتباطهای نامشروع جنسی و زد و بندهای سیاسی و اقتصادی ادامه دارد...
الهه ملک محمدی
نمایشنامه فارسی - قرن 14
ارسال دیدگاه