"جیمز جویس" نویسنده ایرلندی و متولد دوبلین، یکی از بزرگترین نویسندگان سده بیستم بود که گرچه آثارش از تعداد انگشتان دست کمتر میباشند، لیکن تأثیر آنها بر توسعهٔ ادبیات مدرن و پُست مدرن انکار ناپذیر است. وی داستانهای خود را به شیوهٔ "سیال ذهن" مینوشت و از جمله اوّلین نویسنده هایی بود که از این شیوه استفاده کردند.
اوّلین اثرش "دوبلینیها" مجموعه داستانهای کوتاهی است درباره دوبلین و مردمش که گاهی آن را داستانی بلند و با درونمایهای یگانه تلقی میکنند. وی به سیزده زبان آشنایی داشت و دست کم به ایتالیایی و فرانسه مسلّط بود.
چند نکته هستند که همواره در آثار "جویس" دیده می شوند: استفاده از طنز و کنایه، استفاده از اساطیر و متون کتاب های مقدس. به نظر بسیاری از منتقدان ادبی هر کس که بتواند معنا و مفهوم این اشاره ها را درک کند به لذتی در مطالعه و خواندن رمان می رسد که شاید از آن به بعد در هیچ اثر دیگری به آن دست نیابد. در واقع جویس را باید مهندس کلمات خواند ، این لقب از نگاه بسیار عمیق او به زبان و کلمات نشأت می گیرد.
جویس در عین حال که نویسنده ای مدرن و آوانگارد بوده ، نویسنده ای متعهد نیز بوده که نگاهی واقع گرایانه به مسائل داشته است. جويس هنگام نوشتن "دوبليني ها" به همسرش گفت مي خواهد براي هموطنانش وجدان خلق كند و هنگام خواندن دوبليني ها مي بينيم كه بيراه هم نمي گفته است . اين مجموعه داستان، آينه ای تمام نما از مردمي است كه از تعهدات انساني خود دور شده اند.
مجموعه داستان "دوبليني ها" شامل پانزده داستان كوتاه است كه در سال ۱۹۱۴ به سبك ناتوراليسم نوشته شد. ناتورالیسم یا طبیعت گرایی جنبشی ادبی است که در قرن نوزدهم در فرانسه شکل گرفت و برخلاف رومانتیسیسم، احساسات «مقدّس» انسانی را محور داستان قرار نمی دهد بلکه به جبر طبیعت و محیط و تأثیر آنها بر قهرمان داستان می پردازد.
داستان ها همه در مورد زندگي اهالي دوبلين است . مردمی كه دچار تعصب هستند، تبديل به آدم هايي منزوي ، سرخورده و اغلب دغل باز شده اند.
شخصیت اصلی در سه داستان آغاز اين مجموعه يعني "خواهران"، "برخورد" و "عربی"، نوجوانی است كه از آلوده شدن به آفت هاي محيط اطراف خود در هراسی دايم بسر می برد. اما کم کم كه پيش تر می رويم، گويی شخصيت قهرمان داستان هم رشد مي كند و اصولاً در تمام اين مجموعه يك شخصيت است كه خواننده شاهد درك قدم به قدم او از دنياي اطرافش است تا به داستان "مردگان" می رسیم که اوج و مکمل داستان های پیش از خودش هست.
اگر می خواهید که از لایه های عمیق داستان "دوبلینی ها" و به طور کلی تمام آثار جویس لذت ببرید بهتر است آشنایی نسبی با اساطیر داشته باشید یا کتابی در مورد نشانه شناسی اساطیر هنگام خواندن داستان کنار دستتان باشد که موقع لزوم به آن مراجعه کنید.
علی محمدی (کارشناس ارشد روان شناسی بالینی)
ارسال دیدگاه