معرفی کتاب از رنجی که میبریم
جلال آلاحمد، نویسنده، روشنفکر و منتقد سیاسی - اجتماعی و ادبی نامآشنایی است که از بزرگان ادبیات داستانی و بهخصوص داستان کوتاه به شمار میآید. او که همسر سیمین دانشور است، در ادامهی روش سادهنویسی و نزدیک شدن به زبان محاوره که پیش از او جمالزاده و هدایت تجربه کردهاند قرار دارد.
«از رنجی که میبریم» از سیاسیترین مجموعه داستانهای کوتاه اوست در قالب ۷ داستان که همه به نوعی به هم مربوطاند و در آنها به وضعیت سیاسیون زمان پهلوی اول از زندانیان سیاسی گرفته تا آنها که با عواقب ظلم و ستم حکومت درگیرند، پرداخته است. این داستانها عبارتند از: درّهی خزانزده، زیرآبیها، در راه چالوس، آبروی از دست رفته، محیطِ تنگ، اعتراف، روزهای خوش. این کتاب از زمان انتشارش یعنی در سال ۱۳۲۶ تاکنون توسط ناشران مختلف منتشر و بارها تجدید چاپ شده است.
داستان اول این مجموعه یعنی «دره خزانزده»، ظلم و ستم سرهنگ، سربازان و فرماندهانشان به تعدادی از معدنچیان زغالسنگ و مردم نواحی اطراف معدن نشان میدهد که به بهانهی داشتن سلاح آنها را دستگیر و شهر را ویران میکنند. داستان بعدی یعنی زیرآبیها هم داستان اسد، دوست وصالی است که به کرمان تبعید شده و در کنار عدّهای دیگر به بنّایی مشغول است. او تصمیم میگیرد که از آنجا به جنوب فرار کند. همینطور داستانهای دیگر هم به قصّهی افراد مختلف که یا تحت فشار و یا در زندان زیر شکنجه هستند و خشنترین رفتارها با ایشان میشود میپردازد.
در این داستانها در مورد دلیل وضعیتی که برای این زندانیان پیش آمده و چند و چون ماجرای سیاسیشان چیزی نمیفهمیم. همچنین همهی این زندانیان سیاسی باسواد نیستند بلکه بعضیها صرفاً دغدغهی معیشتی داشتهاند و آدم سیاسی تحصیلکردهی هدفمند نیستند. نثر ساده، روان و بهرهگیری از زبان محاوره آثار جلال را خواندنی کرده است. توجه به اقشار فرودست جامعه و بیان ماجراهای سیاسی و اجتماعی از ویژگیهای مشخص اوست. عنوان مجموعهی «از رنجی که میبریم» به درستی انتخاب شده، داستان دقیقا جریان رنجی است که مردم و بخصوص زندانیان سیاسی در شرایط فشار و خفقان تجربه کردهاند. آل احمد از دیدهها و شنیدههایش دربارهی زمانه کمک گرفته تا روایت و تصویر درستی از بُرههی تاریخیای که در آن بوده ارائه بدهد و روایت او کاملاً واقع گرایانهست.
محدثه میرجعفری
داستانهای کوتاه فارسی - قرن ۱۴
۹۶ صفحه
ارسال دیدگاه