تولد : امیر عشیری (زاده ۱۳۰۳ در تهران - درگذشته ۲۷ خرداد ۱۳۹۵) نویسنده ایرانی بود. برخی وی را پایهگذار ادبیات پلیسی در ایران میدانند.
او همچنین در موضوعات تاریخی مینوشت. امیر عشیری، شهرت خود را با نوشتن پاورقی در دهههای سی تا پنجاه خورشیدی به دست آورد. پاورقیهای عشیری در مجلاتی چون سپید و سیاه، روشنفکر و تهران مصور به چاپ میرسید، اما عمده پاورقیهای او در اطلاعات هفتگی منتشر میشد.
عشیری فعالیت مطبوعاتیاش را در «مجله آسیای جوان» به سردبیری علی حافظی آغاز کرد و نخستین پاورقی خود را در ۱۵ صفحه و با موضوع «اعدام یک جوان ایرانی در آلمان» در سال ۱۳۲۷ در این مجله منتشر نمود. او کارمند وزارت صنایع و معادن بود، اما عمدهٔ درآمد خود را از راه روزنامهنگاری و نویسندگی تأمین میکرد.
امیر عشیری گاهی همزمان در دو، سه مجله پاورقیهای شبه جنایی - پلیسی و جاسوسی منتشر میکرد و طرفداران خاص خود را داشت.
نشریهٔ اصلی محل فعالیت او اطلاعات هفتگی بود و مدتی نیز با مجلات سپید و سیاه و مجله روشنفکر و تهران مصور همکاری کرد، اما زمانی که عباس مسعودی (مدیر و پایهگذار مؤسسه اطلاعات) با حضور او در دیگر نشریات مخالفت کرد، او همکاری با نشریات دیگر را متوقف و صرفاً در اطلاعات هفتگی به نوشتن پرداخت.
نظرات متعدد و بعضاً متعارضی دربارهٔ سبک و شیوهٔ نگارش عشیری ابراز شدهاست. برخی او را نویسندهای بومی که ذاتاً از استعداد نویسندگی برخوردار بود دانستهاند و بعضی او را نویسندهای مقلّد و پیرو آثار غربیها خواندهاند. همچنین در خصوص اینکه او را میتوان «پدر ادبیات پلیسی» ایران خواند یا خیر، دیدگاههای متعارضی ابراز شدهاست.
امیر عشیری حدود دو ماه پیش از درگذشتش در پی زمینخوردن دچار شکستگی پا میشود و چندین بار تحت عمل جراحی قرار میگیرد و سرانجام روز پنجشنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۵ به خاطر ایست قلبی درگذشت و روز جمعه ۲۸ خرداد در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
آثار
عشیری بیش از ۵۰ عنوان داستان نوشتهاست.ترجمههایی هم به نام عشیری منتشر شدهاست که او در گفتگویی آنها را «ساختگی» خوانده است.
شخصیتهای محوری داستانهای عشیری
یکی از معروفترین شخصیتهای داستانهای عشیری که در چندین اثر او حاضر است، شخصیتی به نام «سروان رامین» است. این قهرمان یک ایرانی منضبط و دقیق است که هوش و قدرت بدنی و زیبایی چهره در حل معماها کمکش میکند. رامین از سوی ایران برای همکاری با پلیس بینالملل معرفی شدهاست؛ با این حال، ویژگیهای این کارآگاه با واقعیت پلیس بینالمللی تطبیق ندارد. این شخصیت در دورهای چنان شهرتی پیدا میکند که فردی برای ازدواج با او طی نامهای اعلام آمادگی کرده و دیگری از گمرک خراسان به تهران میآید تا وی را از نزدیک ببیند و عشیری مجبور میشود سفر به اروپا را بهانه ممکن نبودن این دیدار کند. شخصیت «رامین» در برخی داستانهای پلیسی عشیری (مانند: لبخند در مراسم تدفین، خون و تصویر، یک گلوله برای تو، راهی در تاریکی)حضور دارد. همچنین شخصیت ثابت دیگری به نام «طاهر» نیز در برخی رمانهای جاسوسی عشیری (مانند: نبرد سایهها، در مرز وحشت، دیوار اقیانوس) حاضر است.
آثار منتشر شده:
1- اعدام یک جوان ایرانی در آلمان
2- جای پای شیطان
3- ۳ + ۱ = ۰ (۲ جلد)
4- تصویر قاتل
5- سیاهخان
6- لبخند در مراسم تدفین (۲ جلد)
7- جاسوس دو بار میمیرد (۲ جلد)
8- معبد عاج
9- پرتگاه
10- پاترونا
11- چکمه زرد
12- عقاب الموت
13- جلاد پاریس
14- دیوار اقیانوس (۲ جلد)
15- قطار نیمهشب
16- شبح گرگ
17- کوکائین
18- کاروان مرگ (۳ جلد)
19- جاسوسه در برلین
20- ستون پنجم (۲ جلد)
21- مردی از دوزخ
22- سقوط عقابها
23- گذرگاه کوراک
24- آخرین طناب
25- یک گلوله برای تو
26- خون و تصویر (۲ جلد)
27- سحرگاهی خونین
28- نبرد در ظلمت
29- مردی که هرگز نبود
30- فرار بسوی هیچ (۲ جلد)
31- رد پای یک زن
32- پولیس مخفی یا بازرس مخفی
33- نفر چهارم (۲ جلد)
34- شبزندهداران
35- قلعه قهقهه
36- جاسوسه چشم آبی
37- سرانجام ماری آنتوانت
38- شاه عباس (۲ جلد)
39- چنگیزخان
40- حسن صباح
41- قلعه مرگ (۲ جلد)
42- سایه اسلحه
43- قسطنطنیه در آتش
44- تسمه چرمی
45- راهی در تاریکی (۲ جلد)
46- سوار بر طوفان (۲ جلد)
47- نقطه انفجار
48- تنها در برابر قاتل
49- مردی از دوزخ (۲ جلد)
50- آنسوری خط زرد
51- در مرز وحشت (۵ جلد)
52- قصر سیاه (۳ جلد)
53- رد پا …
54- دیوار هیاهو (۲ جلد)
55- دیوار سکوت (۲ جلد)
56- هویت پنهان
57- جاده خاکستر (۲ جلد)
58- جدال در باتلاق (۲ جلد)
59- خط قرمز (۲ جلد)
60- نبرد جاسوسان
61- سرانجام ماری آنتوانت و...
62- شلیک خاموش
63- تصویر قاتل
64- یک گلوله برای تو (۲ جلد)
آثار منتشر شده دربارهٔ عشیری:
یوسف علیخانی در کتابی با نام معجون عشق با برخی از نویسندگان عامهپسند ایرانی، از جمله امیر عشیری به گفتگو پرداخته است.
ارسال دیدگاه