کتاب هنر همیشه بر حق بودن اثر آرتور شوپنهاور، فیلسوف نامدار آلمانی است، در این کتاب، که اثری منحصربهفرد در مجموعه آثار اوست، رهنمودهایی برای غلبه بر حریف در بحث و مجادله بیان میکند آیا مقصود شوپنهاور از نگارش جستار «هنر همیشه بر حق بودن» تمرینی در باب تعویض بوده. این جستار توصیههای عملی نیشداری دربارهی چگونگی غلبه بر خصم در مجادله بیان میکند، توصیههایی که بی هیچ عذر و بهانهای ماکیاولیایی هستند. به قول شوپنهاور، جدل مناقشهآمیز عبارتآمیز از «هنر مباحثه به گونهای که شخص، فارغ از درستی یا نادرستی موضعش، از آن عقبنشینی نکند.» شوپنهاور در این رساله بهعمد از سوفسطاییان یونان باستان تقلید میکند.
در این رهنمودها به ظاهر آنچه اصل است غلبه بر حریف به هر تدبیری است و اغلب مطالبی آمده که جنبهی جدلی دارند، نه استدلالی. با این حال، از منظری دیگر، خواننده در این کتاب با برخی آفات بحث و استدلال آشنا میشود، آفاتی که به کرات در گفتگوها و بحثهای روزمره نیز رخ مینمایند.
سقراط و افلاطون نسبت به سوفسطائیان دیدگاهی منفی داشتند و آنها را افرادی میدانستند که در قبال دریافت اجرت و بیتوجه به حقیقت و عدالت به دیگران میآموختند چگونه هر ناراستی را راست و هر راستی را ناراست جلوه دهند. بنابراین آنها از سفسطه به این معنا نفرت داشتند. چرا که خواهان دستیابی به خیر و حقیقت بودند. آیا مقصود آرتور شوپنهاور از نگارش کتاب «هنر همیشه بر حق بودن» تمرینی در باب تعریض بوده است.
معروفترین ترجمهی این کتاب در ایران توسط عرفان ثابتی انجام شده و نشر ققنوسان را چاپ کرده است.
فروغ فرهی
ارسال دیدگاه