تولد :
قاسم هاشمینژاد متولد ۱۳۱۹ آمل و درگذشتهی ۱۳ فروردین ۱۳۹۵ در تهران، نویسنده، شاعر، مصحح و مترجم ایرانی بود. او در دههی ۱۳۴۰ در روزنامهٔ آیندگان نقد ادبی مینوشت و در سال ۱۳۵۸ یکی از بهترین رمانهای پلیسی ایران را با نام فیل در تاریکی نوشت که مشهورترین اثر وی نیز بهشمار میرود.
هاشمینژاد از کسانی بود که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، خود دست به قلم داشت و رمان و داستان مینوشت، اما در نقدنویسی هم قریحهٔ خود را نشان داد. او برای مدتی کوتاه در دههٔ ۱۳۴۰ و در سال ۱۳۵۱ در روزنامهٔ آیندگان نقدهای ادبی روشنگرانهای مینوشت و در صفحهای با عنوان «عیارسنجی کتاب» به تحلیل محتوا و ساختار آثار داستانی میپرداخت. نقدهایی که او بر آثار هوشنگ گلشیری نوشت، موجب شد که آن آثار شهرت فراوانی پیدا کنند. هاشمینژاد و شمیم بهار و جوان بااستعداد دیگری به نام حسین رازی، منتقدانی بودند که هم در زمینهٔ نقد ادبی و هم نقد سینمایی و زمینههای دیگر خوش درخشیدند و آثار قابلملاحظهای نوشتند، اما زود از صحنهٔ ادبی خارج شدند و با وجود امکانات زیاد، کتابی از مجموعه آثار خود منتشر نکردند. گفتگوهای هاشمینژاد با نویسندگانی چون ابراهیم گلستان و هوشنگ گلشیری که سالها پیش انجام شده، هنوز از بهترین گفتگوهاییست که از این نویسندگان منتشر شدهاست.
رمان «فیل در تاریکی» هاشمینژاد، رمانی است که بسیاری از منتقدان آن را از بهترین آثار داستانی ایرانی در ژانر پلیسی دانستهاند. یکی از نکات مهم این رمان، خلق لهجههای مختلف در زبان فارسی است که در ادبیات فارسی بیسابقه بود و بتوان در کنار «فارسی شکر است» محمدعلی جمالزاده به عنوان آثار موفق در این زمینه از آن نام برد.
عرفان و تصوف از دیگر حوزههاییست که هاشمینژاد در کنار نقد و ترجمه و قصهنویسی به آن پرداختهاست. از کتابهای او در این زمینه میتوان از «سیبی و دو آینه» نام برد که کتابیست «در مقامات و مناقب عارفان فرهمند». هاشمینژاد در این کتاب به زندگی، آثار و عقاید عارفان بزرگ پرداختهاست و در چهار بخشِ سرنگاشت، روایتها، کمینهها و گزیدهگوییها، هریک از این عارفان نامآشنا را به خوانندگان علاقهمند به عرفان معرفی کردهاست. حسین منصور حلاج، بایزید بسطامی، ابراهیم ادهم، رابعه ادویه، ابوسعید ابیالخیر و ابوبکر بلخی از جمله عارفانیاند که در این کتاب به معرفی زندگی، افکار و آثارشان پرداخته شدهاست.
آثار
داستان
فیل در تاریکی، ۱۳۵۸
تکچهره در دو قاب، ۱۳۵۹
راه و بیراه: فیلمنامه، ۱۳۷۱
خیرالنساء (۱۲۷۰-۱۳۶۷): یک سرگذشت، ۱۳۷۲
عشقنامه ملیک مطران: یک فیلمنامه، ۱۳۷۷
قصهٔ اسد و جمعه، ۱۳۷۰
شعر
گواهی عاشقی اگر بپذیرند، ۱۳۷۳
پریخوانی، ۱۳۵۸
تصحیح و نقد
سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی مروزی، ۱۳۶۹
در ورق صوفیان: سه مقاله در حوزهٔ عرفان، ۱۳۸۴
قصههای عرفانی: تعریف، تبیین، طبقهبندی، ۱۳۸۸
حکایتهای عرفانی: ۲۰۱ گزیده روایی از دفتر معرفتپیشگان، ۱۳۸۹
سیبی و دو آینه: در مقامات و مناقب عارفان، ۱۳۹۱
ترجمه
منبر یک رسانهٔ عمومی در اسلام، ۱۳۵۸
کارنامهٔ اردشیر بابکان: از متن پهلوی، ۱۳۶۹
مولودی: نمایش منظوم، تی. اس. الیوت، ۱۳۷۷
بشنو آدمک!، ۱۳۸۰
خواب گران، ریموند چندلر، ۱۳۸۲
من منم: کتابی دربارهٔ خودکاوی، راتان لعل، ۱۳۸۲
آوادوگیتا: سرود رستگاری: کهنترین متن وحدت وجود، ۱۳۸۳
کتاب ایوب: منظومهٔ آلام ایوب و محنتهای او در عهد عتیق و مقایسهٔ تطبیقی با پنج متن کهن فارسی، ۱۳۸۶
ارسال دیدگاه