ژان بودریار

تولد : ژان بودریار (Jean Baudrillard)، متولد ۲۷ ژوئیه ۱۹۲۹، جامعه‌شناس، فیلسوف، عکاس و نظریه‌پرداز پسامدرنیته و پساساختارگرایی است. وی در تاریخ ۶ مارس ۲۰۰۷ میلادی درگذشت.

ژان بودریار متفکر و نظریه‌پرداز پست‌مدرن در سال (۱۹۲۹) در شهر رنس فرانسه به دنیا آمد. پس از پایان تحصیلات، به تدریس جامعه‌شناسی در سطح آموزش متوسطه پرداخت و تا سال ۱۹۶۶ که از رساله خود تحت عنوان «نظام ابژه‌ها» در دانشگاه نانتر پاریس دفاع کرد، به این حرفه ادامه داد. در سال ۱۹۷۵ بودریار در دانشگاه کالیفرنیا شروع به تدریس کرد. در اواخر دهه ۷۰ وقتی نقد او بر اندیشه فوکو به نام «فوکو را فراموش کن» به چاپ رسید، در محافل روشنفکری فرانسه به‌صورت جدی مطرح شد. در بسیاری از آثار او ازجمله نظام اشیا (۱۹۶۸)، جامعه مصرفی (۱۹۷۰)، به‌سوی اقتصاد سیاسی نشانه و... می‌توان تردید، ارزیابی و نقد درباره وی نسبت به نظریه اقتصادی مارکس را مشاهده کرد. بودریار در کتاب آینه تولید (۱۹۷۳)، اندیشه‌های کارل مارکس را درزمینه‌ی تولید با صراحت نقد کرده و به چالش می‌کشاند. نوشته‌های انتقادآمیز و مهیج بودریار در دهه ۸۰ جایگاه ویژه‌ای را در مجامع علمی و ادبی به وجود آورد. ازجمله این آثار می‌توان وانموده ها (۱۹۸۱) و در سایه اکثریت خاموش (۱۹۷۸) را نام برد. مجموعه مقالات وی در رابطه با جنگ خلیج‌فارس در سال ۱۹۹۱ نظر منتقدان بسیاری را به سمت خود جلب کرد و جمله معروف وی تحت این عنوان که «آنجا نمی‌تواند جنگی رخ‌داده باشد» موردبحث و بررسی قرار گرفت. بودریار فیلسوف یا جامعه‌شناس بیشتر متمایل به فیلسوف بودن بودریار است و هرچند در دانشگاه به تدریس جامعه‌شناسی اشتغال داشته است ولی خود را جامعه‌شناس نمی‌داند. او می‌گوید شاید من اهل متافیزیک باشم.
هرچند از وی به‌عنوان یک متفکر پست‌مدرن یاد می‌شود، اما خود بودریار واژه پست‌مدرن را قبول ندارد و آن را غیرقابل تعریف می‌داند. آرا و اندیشه‌های بودریار متأثر از کارل مارکس، سوسور، فریدریش نیچه، لویی آلتوسر، ژرژ باتای، رولان بارت، مارسل موس و هانری لوفور بوده است. برای درک بیشتر آثار وی مطالعه نظرات این اندیشمندان ضروری است. بودریار در ۶ مارس ۲۰۰۷ در پی یک بیماری طولانی از دنیا رفت.

آثار
۱. نظام اشیا (۱۹۶۸)
۲. جامعه‌ی مصرفی: اسطوره‌ها و ساختارها (۱۹۷۰)
۳. آینه‌ی تولید (۱۹۷۳)
۴. مبادله‌ی نمادین و مرگ (۱۹۷۶)
۵. فوکو را فراموش کن (۱۹۷۷)
۶. اغوا (۱۹۷۹)
۷. وانموده و وانمایی (۱۹۸۱)
۸. در سایه‌ی اکثریت‌های خاموش (۱۹۸۲)
۹. آمریکا (۱۹۸۶)
۱۰. خلسه‌ی ارتباط (۱۹۸۷)
۱۱. جنگ خلیج رخ نداد (۱۹۹۱)
۱۲. فریب پایان (۱۹۹۲)
۱۳. گذرواژه‌ها (۲۰۰۰)

نوشته ای از ژان بودریار

شعار قدیمی «واقعیت نیرومندتر از توهم است» که کماکان با مرحله‌ی سورئالیستی در زیبایی‌شناختی کردن زندگی مطابقت داشت، پشت سر گذاشته‌شده است، زیرا دیگر هیچ توهمی نیست که زندگی احتمالاً بتواند با آن، حتی به‌عنوان غلبه کننده بر آن، رویارویی کند. واقعیت کاملاً وارد بازیِ واقعیت شده است.