به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس، نشست نقد و بررسی رمان «پیراهن بی‌درز مریم» نوشته «ندا کاووسی‌فر» عصر سه‌شنبه 11 تیرماه با حضور ابوتراب خسروی و فاطمه جوشکی در «کتاب شیرازه» برگزار شد.

در این برنامه ابتدا نایب شیرازی، منتقد و مجری این نشست، گفت: انتظار می‌رود ناشران در نقش حرفه‌ای خود برای معرفی آثاری که به چاپ می‌رسد، بندی در قرارداد بگنجانند که به رونمایی کتاب اختصاص داشته باشد.

وی سپس درباره تازه‌ترین اثر ندا کاووسی‌فر، نویسنده شیرازی، بیان کرد: توقعی که پس از کتاب اول کاووسی‌فر روی داد، کار را برای او سخت کرد؛ اتفاق مهم این کتاب که بسیار در میان نویسندگان زن و حتی مرد داریم، لحن زنانه است، زیرا صدا و اتفاق زنانه داریم اما لحن زنانه نداریم.

سپس، ابوتراب خسروی نویسنده پیشکسوت در سخنانی با اشاره به این اثر داستانی گفت: تقدیر هنر و هنرمند در مواجهه با پول و ثروت رقم می‌خورد. کار نویسنده را در این اثر تحسین می‌کنم؛ این کتاب روایت معمول و متداول در رمان نیست چرا که رمان به اعتقاد من مخاطب باهوش می‌خواهد تا وضعیت پیچیده انسانی را درک کند.

وی با بیان اینکه یک وجه دیگر این کتاب، رویکرد به خانواده است، افزود: یک خانواده با مشخصاتی که نویسنده می‌دهد با خانواده دیگر متفاوت است. نویسنده یک رمان ساختاری نامتعارف ساخته که شکل رمان متداول نیست و سکه خود را ضرب کرده است.

این نویسنده پیشکسوت در ادامه شکل‌گیری این رمان را مورد توجه قرار داد و گفت: موضع روایت، نویسنده اول شخص است که گاهی سوم شخص را به کمک می‌گیرد که به اعتقاد من یک زاویه دید انبساطی است.

خسروی دیگر تکنیک نویسنده «پیراهن بی درز مریم»را گفت‌و‌گو و مهمترین شگرد او را گفت‌وگونویسی دانست و افزود: نویسنده به خوبی از این شیوه استفاده کرده است. از سوی دیگر، منطق شعر برای بسط و توسعه داستان توسط نویسنده به کار گرفته شده است.

وی ادامه داد: من از شناختی که نویسنده از روابط اجتماعی داشته است، شگفت‌زده شدم که چگونه این شناخت را از روابط اجتماعی پیدا کرده در این داستان شگفت‌انگیز است. وقتی کاری به خوبی نوشته شود، تبدیل به تمثیل می‌شود؛ به نظر من کار نویسنده در این اثر تحسین‌برانگیز است.

خسروی تاکید کرد: آنچه دیگر در این اثر مهم است، کانون‌های انبساطی روایت است؛ این رمان یک شرح وضعیت است و روایت معمول و متداول نیست که برای مخاطب راحت‌الحلقوم باشد زیرا به نوعی روایت کاووسی‌فر مخاطب باهوش می‌خواهد.

در ادامه، طاهره جوشکی دیگر منتقد کتاب «پیراهن بی‌درز مریم» در این نشست، توضیحی درباره نقش فرم در داستان ارایه کرد و به تشریح فرم‌های داستانی پرداخت و گفت: فرم در این داستان گاهی گسسته و زبان پریش است.

وی سپس به پیوند فرم داستانی این کتاب با سکوت اشاره کرد و درباره اهمیت فرم‌های مختلف داستانی سخنانی ارائه کرد.

ندا کاووسی‌فر، نویسنده این کتاب هم در این نشست بخش‌هایی از کتاب خود را برای مخاطبان خواند.

بر اساس همین گزارش، رمان «پیراهن بی‌درز مریم» در دو فضای متفاوت روایت می‌شود؛ داستان فلش‌بک است و زمان‌های تاریخی بسیار متفاوتی دارد بنابراین طرح خیلی سرراستی ندارد. یک فضا در گذشته و یکی در حال می‌گذرد و در دو شرایط تاریخی کاملا مختلف روایت می‌شود. دو روایت موازی از دو زن و دو نسل متفاوت، یکی از آن‌ها شرایط سیاسی و اجتماعی خیلی خاصی را تجربه کرده است و دیگری مربوط به نسل امروز است که او نیز به نوعی این شرایط را نه درباره خودش بلکه در ارتباط با اطرافیان تجربه کرده است. زندگی این دو نفر با این که به شکل موازی پیش می‌رود ولی در جایی با همدیگر برخورد می‌کند و متقاطع می‌شود.

در پشت جلد این کتاب در توضیح فضای آن آمده است: «پیراهن بی درز مریم» تجربه نسلی‌ست آرمان‌گرا و درگیر بهبود جهان و آفرینش حماسه‌های بزرگ که به‌دست فرومایگان مثله شدند؛ در بخشی از این رمان می‌خوانیم: «این یعنی فرق داریم. یعنی آینده‌مان روشن است؟ نبود، واقعاً نبود. حالا که به باغچه خشک خانه، به اتاق‌های متروک، به یک قبر جوان‌مرگ نگاه می‌کنم، می‌بینم چقدر خاله‌ها و دایی‌هایم خوشبخت بودند که بچه‌هایشان یک‌طوری نبودند، که نمره‌های ریاضیاتشان خوب بود، که تالاپی از درخت می‌افتادند، که نقاشی‌هایشان، چشم‌چشم دو ابرو بود. حالا همه‌شان استاد دانشگاه، دبیر و مهندس و معمار و کوفت و هزار چیز دیگرند».

یادآوری می‌شود، ندا کاووسی‌فر در کارنامه‌ ادبی خود رمان نوجوان «سه‌ترکه بر دوچرخه، من، میمون و پدر» را دارد که برنده‌ جایزه گام اول شده و همچنین مجموعه‌ داستان «خواب با چشمان باز» که در سال 1388 جایزه هفت اقلیم را از آن خود کرده است.

کتاب «پیراهن بی‌درز مریم» نوشته ندا کاووسی‌فر در شمارگان 500 نسخه و با قیمت 20 هزار تومان از سوی نشر نیماژ به چاپ رسیده است.