خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در خراسان رضوی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در خراسان رضوی، همایش ادبی هشت ستاره‌ تابان شعر و ادب خراسان و آئین بزرگداشت محمدرضا شفیعی کدکنی، شاعر خراسانی روز جمعه 24 آبان ماه و همزمان با میلاد پیامبر (ص) در موسسه خیریه حامی دختران بی‌سرپرست و کم‌توان ذهنی «همدم فتح‌المبین» با حضور جمع کثیری از خیرین، کودکان تحت پوشش این موسسه، هنرمندان، مسئولان فرهنگی و هنری شهر مشهد و سایر علاقه‌مندان به عرصه فرهنگ و هنر برگزار شد.

در این آئین با عنوان «بخوان به نام گل سرخ» که نام یکی از شعرهای شفیعی کدکنی است، یاد و خاطره هشت شاعر بزرگ و درگذشته معاصر خراسان، زنده‌یادان عماد خراسانی، مهدی اخوان‌ثالث، محمد قهرمان، احمد کمال‌پور، ذبیح‌ا... صاحبکار، علی باقرزاده، غلامرضا قدسی و غلامرضا شکوهی با حضور خانواده این مشاهیر ادب و دکتر محمدرضا شفیعی‌کدکنی و با استقبال چشمگیر اهالی ادبیات مشهد، گرامی داشته و پیرامون شعر و اندیشه‌ نیک آنان، سخن گفته شد.
در آغاز این مراسم، زهرا حجت، مدیرعامل مؤسسه خیریه «همدم فتح‌المبین» درباره چرایی میزبانی این مرکز از چنین برنامه‌ای، گفت: خراسان بزرگ با شاعران کهنی چون فردوسی و عطار و شاعران معاصری چون اخوان ثالث و شفیعی کدکنی، کانون تپنده ذوق و اندیشه است و اینکه بتوانیم یاد و نام مفاخر دیروز و امروز این سرزمین را زنده کنیم، برای ما سعادت بزرگی محسوب می‌شود. از سوی دیگر موسسه خیریه همدم به حمایت‌های معنوی اهل هنر و قلم بیش از نیاز‌های مادی و تأمین هزینه ۴۰۰ دختر این مجموعه نیازمند است؛ چرا که اهالی قلم، تواناترین و امین‌ترین سفرای همدم هستند و در سال‌های اخیر همواره پیامبرانی شایسته و یاورانی دل‌بسته به این مؤسسه بوده‌اند.
زهرا حجت افزود: بسیاری از قلم به دستان و فرهنگ دوستان به ما نشان دادند که یکی از راه‌های رسیدن به خیر، جاده شعر و ادب است و این موضوع انگیزه‌ای برای برگزاری این آیین و بزرگداشت شاعران به نام این سرزمین به ویژه استاد شفیعی کدکنی شد؛ از این رو حضور این شاعر گرانقدر موهبت بزرگی است که در کنار ایشان می‌توانیم تالار و نگارخانه مناسب موسسه همدم را افتتاح و نام و یاد مفاخر سرزمین خراسان را زنده کنیم.

حجت یادآور شد که می‌خواهیم بیش از هر صنف و جمعیتی دل به همدمی و همیاری اهل ذوق بسپاریم تا ادیبان و شاعران هرچه بیشتر راهنمای راه ما باشند چرا که بسیاری از نیکوکاران مؤسسه، دستی به قلم دارند و نشان داده‌اند که برای رسیدن به خیر، یکی از راه‌های کوتاه و روشن، جاده شعر و ادب است.
پس از سخنرانی حجت، جعفر مروارید، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در سخنرانی کوتاهی از موسسه خیریه همدم برای برگزاری آیین بزرگداشت استاد شفیعی کدکنی و هشت یار خراسانی او قدردانی کرد و گفت: فرهنگ خراسان مدیون استادان فرهنگ و ادب به ویژه شاعر گرانقدر محمد رضا شفیعی کدکنی است.

محمدجعفر یاحقی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد و پژوهشگر ادبیات، دیگر سخنران برنامه بود که حضور شفیعی کدکنی در مجموعه موسسه همدم را بیانگر نگاه حمایتگر ادیبان و شاعران به کودکانی دانست که نیاز به همراهی و همدمی دارند. و حضور جمعیت بسیار مشتاق در این آئین را نیز نشانه‌ای از علاقه‌مندی به ادبیات و نیکوکاری خواند.

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: اگر شعر با فضای همدمی و همراهی مانوس نباشد و شاعر اهل همدمی نباشد، پس هدف از شعر چیست و شاعر چه کسی است؟ از این روست که موسسه همدم به همدمی و همراهی بیشتر فرهنگ دوستان و شاعران نیازمند است.

عباس خیرآبادی، شاعر و رئیس هیئت مدیره بنیاد فردوسی توس، نیز ضمن توضیحاتی درباره جریان‌های شعر فارسی در صد سال اخیر، به معرفی و خواندن بیت‌هایی از این هشت شاعر گرامی‌داشته‌شده در این برنامه پرداخت و گفت: شعر خراسان در صد سال گذشته هفت راه یا رشته را پشت سر گذاشته است که هر کدام از شاعران به نام این سرزمین در یکی از این رشته‌ها شعر سروده‌اند که هریک رهروان متفاوتی دارد.

خیرآبادی افزود: این شاعران به نام خراسانی طی یک قرن اخیر علاوه بر این در یکی از سبک‌های شعری پرآوازه بودند و به عرصه فرهنگ و ادب این سرزمین خدمت کردند، انسان‌هایی متواضع، بزرگ و پهلوان و ستاره‌های درخشان آسمان شعر و ادب این سرزمین هم به شمار می‌رفتند.
خیرآبادی در ادامه به معرفی یک خصیصه در شعر هر یک از این شاعران پرداخت و گفت: شاعری چون عماد خراسانی سنتی می‌سرود اما محتوای اشعارش نیمه مدرن بود، مرحوم باقرزاده، قطعه را در نسل معاصر احیا کرد، مرحوم شکوهی شکوه شعر سنتی مدرن بود و مرحوم اخوان ثالث پادشاه شعر معاصر به شمار می‌رفت.
جواد محقق، نویسنده و شاعر و روزنامه‌نگار، سخنران بعدی بود که پیشینه مشهد و خراسان در شکل دادن چندین پایگاه مهم ادبی را باعث ظهور استادان بزرگی در شعر و ادب فارسی دانست و گفت: به نظر من در این محفل باید از استاد بزرگ ادب خراسان و ایران، میررزا عبدالجواد ادیب نیشابوری و شاگرد او، ادیب ثانی، شیخ محمدتقی ادیب نیشابوری، یاد کرد که تا مدت‌های زیادی پایگاه بحث‌های مهم ادبی، حجره این دو بزرگوار بود.

محقق با تأکید بر لزوم داشتن نگاهی وسیع‌تر به جریان‌های ادبی، افزود: از دیگر محافل ادبی این سرزمین که بعد‌ها به وجود آمد، می‌توان از کافه داش‌آقا، انجمن فرخ که حدود ۵۰ سال دوام داشت و انجمن قهرمان که از سال ۱۳۳۹ تأسیس شد، نام برد.

این شاعر در ادامه پایه پژوهشی شفیعی کدکنی را به‌گونه‌ای قوی دانست که شعر او مغفول واقع شده است و اظهار کرد: باید بگویم امروز ادبیات ایران مدیون این استاد است.
نمایشگاهی از آثار خوش‌نویسی و نقاشی هنرمندان خراسانی که در آفرینش آثار از سروده‌های شفیعی‌کدکنی الهام گرفته‌اند، اجرای موسیقی سنتی، اجرای موسیقی مقامی شمال خراسان، شعرخوانی محمدباقر کلاهی اهری، شاعر نوگرای مشهدی و محمدکاظم کاظمی، شاعر مهاجر ساکن مشهد، اجرای دکلمه شعر «بخوان به نام گل سرخ» از شفیعی کدکنی توسط کودکان زیر پوشش موسسه همدم و تکنوازی کیوان ساکت از برنامه‌های جنبی این همایش بود.
ساکت با یادآوری خاطراتی از آشنایی‌اش با دکتر شفیعی بیان کرد: من به عنوان خراسانی افتخار می‌کنم در هوایی تنفس می‌کنم که کسانی مانند استاد شفیعی کدکنی در آن نفس کشیده‌اند. من به خودم می‌بالم که هم‌وطن کوچک افراد بزرگی هستم که در این خاک زاده شده‌اند.

در این مراسم استاد شفیعی کدکنی در جایگاه سخنران حضور نیافت و تنها با کودکان معلول و بدسرپرست زیر پوشش موسسه همدم دیدار و از نگارخانه جدید این موسسه و نمایشگاه آن بازدید کرد.
در پایان مراسم نیز از خانواده‌های شاعران؛ عماد خراسانی، مهدی احوان ثالث، محمد قهرمان، احمد کمال‌پور، ذبیح‌ا... صاحبکار، علی باقرزاده، غلامرضا قدسی و غلامرضا شکوهی با اهدای هدایایی از جایگاه این هشت شاعر فقید، تجلیل شد.