فروغ

ادبیات

فروغ‌الزمان فرخزاد (زاده‌ی ۸ دی ۱۳۱۳، درگذشته‌ی ۲۴ بهمن ۱۳۴۵)، معروف به فروغ فرخزاد و فروغ، شاعر نامدار ایرانی است. وی پنج دفتر شعر منتشر کرد که از نمونه‌های قابل توجه شعر معاصر فارسی به حساب می‌آیند.
فروغ در سال‌های ۱۳۳۰ در ۱۶ سالگی با پرویز شاپور، طنزپرداز ایرانی (پسرخاله‌ی مادرش) ازدواج کرد که این ازدواج 4 سال بیشتر دوام نداشت، اما حاصل آن، پسری به نام کامیار بود. فروغ پیش از ازدواج با شاپور، با وی نامه‌نگاری‌هایی عاشقانه داشت. این نامه‌ها، همراه نامه‌های دوران تاهل و نامه‌های پس از جدایی، بعدها توسط کامیار شاپور و عمران صلاحی در کتابی به نام «اولین تپش‌های عاشقانه‌ی قلبم» منتشر شد.
فروغ با مجموعه‌های «اسیر»، «دیوار» و «عصیان» در قالب شعر نیمایی کار خود را آغاز کرد. سپس آشنایی با ابراهیم گلستان موجب تحول فکری و ادبی در فروغ شد و سال ۱۳۴۱ فیلم «خانه سیاه است» را با هم در آسایشگاه جذامیان باباباغی تبریز ساختند.

سال 1342 فروغ در نمایش‌ «شش شخصیت در جست‌وجوی نویسنده» نوشته‌ی لوئیجی پیراندلو به کارگردانی پری صابری بازی چشمگیری از خود نشان داد (عکس مربوط به همین نمایش است). زمستان همان سال فیلم «خانه سیاه است» جایزه‌ی نخست جشنواره‌ی اوبرهاوزن را از آن خود کرد، همچنین مجموعه‌ شعر «تولدی دیگر» توسط انتشارات مروارید منتشر شد.
نام فروغ علاوه بر شاپور و گلستان با نام دو هنرمند دیگر نیز گره خورده است؛ یکی فریدون فرخزاد خواننده، برادرش و دیگری سهراب سپهری، دوست شاعرش که تاثیر ملاقات‌ها و گفت‌وگوهایشان در شعرهایشان پیداست.
ناصر صفاریان در سال ۱۳۸۱ سه فیلم مستند با نام‌های «جام جان»، «اوج موج» و «سرد سبز» درباره‌ی فروغ ساخت که در آن با افراد زیادی همچون کاوه گلستان، بهرام بیضایی، فریدون مشیری، امیرمسعود فرخزاد (برادر فروغ)، مادر فروغ و کسان دیگری گفت‌وگو شده‌ است. همچنین در این فیلم عکس‌های منتشرنشده بسیاری از فروغ به نمایش گذاشته شده‌ است. غادة السمان، شاعر مشهور سوری هم اشعار فروغ را برای خود الهام‌بخش دانسته است.
آثار و اشعار فروغ به زبان‌های انگلیسی، ترکی، عربی، چینی، فرانسوی، اسپانیایی، ژاپنی، آلمانی و عبری ترجمه شده‌اند.
فروغ در ساعت ۴:۳۰ بعد از ظهر دوشنبه ۲۴ بهمن ۱۳۴۵، هنگام ترک محل فیلمبرداری با جیپ گلستان و همراه دستیار او، در جاده‌ی دروس - قلهک، برای تصادف ‌نکردن با اتومبیل مهدکودک، از جاده منحرف شد و جان باخت؛ دو روز بعد پیکرش با حضور خانواده، دوستان و علاقه‌مندانش در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.