نگاهی به زندگی و آثار توران میرهادی
نویسنده : تحریریه‌ی موسسه‌ی تاریخ ادبیات کودکان
#توران_میرهادی استاد برجسته‌ی ادبیات کودکان ایران، در ۲۶ خرداد سال ۱۳۰۶ش. در خانواده‌ای فرهیخته در تهران زاده شد. پدر او از دانشجویان اعزامی به خارج از کشور بود و در رشته‌ی مهندسی راه و ساختمان و مکانیک در راه‌آهن در آلمان درس خوانده بود. مادرش آلمانی بود و مجسمه‌سازی و نقاشی می‌کرد.
خانواده‌ی میرهادی برای پیشگیری از دچار شدن فرزندشان به بیماری‌های واگیر که در آن زمان بسیار فراوان بود، تابستان‌ها به شمیران می‌رفتند و در چادر زندگی می‌کردند. توران میرهادی در یکی از این چادرها به دنیا آمد و سه ماه از دوران نوزادی خود را زیر چادر، در گهواره گذراند. مادرش که موسیقی نیز می‌دانست، شعرها و ترانه‌ها و قصه‌های کودکان آلمانی، از جمله #برادران_گریم را برای او می‌خواند. گیس سفید و کدبانوی خانه نیز برایش متل‌ها و قصه‌های ایرانی را باز می‌گفت.
مادر توران دوستدار فرهنگ و ادبیات ایران بود و برای آشنایی فرزندان خود با ادبیات فارسی نشست‌هایی با شرکت شاعران و نویسندگان برگزار می‌کرد. توران در ۱۳ سالگی زندگی‌نامه‌ی ژاندارک را خواند و در ۱۷ سالگی با خواندن شاهنامه‌ی #فردوسی با آن پیوند ناگسستنی پیدا کرد. او افزون بر آموزش زبان و ادبیات فارسی، از مادر زبان آلمانی را نیز فراگرفت. توران میرهادی پس از یادگیری زبان آلمانی به فرا گرفتن زبان‌های فرانسه و انگلیسی پرداخت. مادرش که در هنرستان کمال‌الملک درس تاریخ هنر می‌داد، پایه‌های هنر نقاشی را نیز به فرزندانش آموخت.
میرهادی افزون بر نقاشی با موسیقی و ورزش‌های گوناگون نیز آشنایی داشت. پس از پایان دوره‌ی دبیرستان در سال ۱۳۲۴ش. در رشته‌ی طبیعی دانشکده‌ی علوم به تحصیل پرداخت. در این هنگام، مبارزه با بی‌سوادی در ایران تازه آغاز شده بود و آموزگاران برجسته‌ای همچون #جبار_باغچه_بان و #محمدباقر_هوشیار، جوانان را به کار سوادآموزی فرا می‌خواندند. توران میرهادی از آن‌ها روش سوادآموزی را فرا گرفت و با مقوله‌ی آموزش و پرورش آشنایی یافت. با پایان گرفتن جنگ دوم جهانی، در سال ۱۳۲۵ش. در هنگامه‌ی ویرانی و گرسنگی در اروپا، به فرانسه رفت و در رشته‌ی روان‌شناسی تربیتی در «سوربن» و هم‌زمان در رشته‌ی آموزش پیش از دبستان و ابتدایی در کالج «سوینه» پاریس درس خواند. بزرگ‌ترین دستاورد این آموزش‌ها، دستیابی به نگرشی نو به آموزش و پرورش کودکان بود.
پس از بازگشت به ایران ازدواج کرد. سپس به کار در کودکستان و زبان‌آموزی پرداخت. در سال ۱۳۳۴ش. به نام برادر از دست رفته‌اش، کودکستان فرهاد و بعدها، دبستان و راهنمایی فرهاد را بنیاد نهاد. کتاب «جست‌وجو در راه‌ها و روش‌های تربیت» گردآمده‌ای از تجربه‌های او در درازای ۲۵ سال سرپرستی مدرسه‌ی فرهاد است. میرهادی در کلاس‌های تربیت مربی کودک در شهرهای مشهد، تبریز، رشت و تهران درس می‌داد و با «اداره‌ی مطالعات و برنامه‌های وزارت آموزش و پرورش» و «سازمان کتاب‌های درسی» در زمینه‌ی آزمایش کتاب‌های درسی نو در مدرسه‌ی فرهاد و تدوین کتاب‌های درسی و برنامه‌ریزی درسی دوره‌ی ابتدایی همکاری داشت. با یاری مجله‌ی «سپیده فردا» و با شرکت فعال توران میرهادی، سه نمایشگاه از کتاب‌های کودکان در سال‌های ۱۳۳۵، ۱۳۳۷ و ۱۳۳۹ش. برگزار شد.
در پی برگزاری این نمایشگاه‌ها شورای کتاب کودک با تلاش توران میرهادی و همفکران او، برای گسترش و پیشبرد هرچه بیشتر امر ادبیات کودکان در سال ۱۳۴۱ش. تأسیس شد.
توران میرهادی همچنین بنیادگزار و مسئول طرح فرهنگ‌نامه‌ی کودکان و نوجوانان، اولین کتاب مرجع ایرانی برای کودکان و نوجوانان است (۱۳۵۸ش.)
از آثار او می‌توان به:
دو گفتار درباره‌ی کتابخانه‌های آموزشگاهی و نقش آن در ایجاد عادت به مطالعه، کتاب کار مربی کودک، برنامه‌ی کار سالانه‌ی مربی در مهد کودک و کودکستان، جست‌وجو در راه‌ها و روش‌های تربیت، تعلیمات اجتماعی سوم دبستان، راهنمای تدریس کتاب تعلیمات اجتماعی سوم دبستان، آنکه رفت، آنکه آمد،اشاره کرد.
توران میرهادی در نگارش کتاب‌های تعلیمات اجتماعی، تاریخ، جغرافی و تعلیمات دینی چهارم دبستان، تعلیمات اجتماعی و دینی برای کلاس چهارم دبستان و گذری در ادبیات کودکان همکاری داشته است.
او کتاب‌ها و مقاله‌های زیر را نیز ترجمه کرده است:
افسانه‌ی چینی برای کودکان، گنجشک کوچولو، رفتار والدین ما باید چگونه باشد، تفاهم بین‌المللی به وسیله‌ی کتاب‌های کودکان و نوجوانان، آنچه از کنگره آموختیم، در باب افسانه‌ها و اسطوره‌ها برای کودکان و نوجوانان (با همکاری #ثریا_قزل_ایاغ)
و مقاله‌هایی در مجله‌ی «سپیده‌ی فردا»، «ماهنامه‌ی آموزش و پرورش»، نشریه‌ها و گزارش‌های شورای کتاب کودک به چاپ رسیده است.
درباره لک‌لک بوک
طراحی و بهینه سازی | مجتمع ارتباطات نوین ایرانیان
ارسال دیدگاه