تراژدی مدرن؛ نگاهی به آثار اونیل
نویسنده : یدالله آقاعباسی
برخی از منتقدان #یوجین_اونیل نمایشنامه‌نویس آمریکایی را بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویس آمریکا و جزو چند نمایشنامه‌نویس برتر جهان می‌دانند، عده‌ای نیز آثار او را با #شکسپیر و #سوفوکل مقایسه می‌کنند. اونیل نمایشنامه‌ای به نام «گوریل پشمالو» دارد و آن را سال 1922 نوشته است که به فارسی نیز ترجمه شده. منتقدان این اثر اونیل را به عنوان تراژدی نوگرای بزرگ در ادبیات نمایشی می‌دانند. بیش از هرچیز درون‌مایه‌ی آثار اونیل برگرفته از زندگی واقعی خود او و اطرافیانش است؛ او در خلق نمایشنامههایش از حقیقت و واقعیت استفاده می‌کند و از زندگی روزمره مردمی که در اطراف خود می‌دید، وام گرفته است. همین امر سبب می‌شود تا شخصیت‌های نمایشنامههایش باورپذیرتر شوند. نمایشنامهی «سفر طولانی روز به شب» اونیل چهار سال پس از مرگ او در سال 1957 جایزه‌ی پولیتزر را دریافت کرد. این نمایش‌نامه را می‌توان زندگی‌نامه‌نوشت اونیل دانست که براساس زندگی خود و خانواده‌اش است و می‌توان از طریق آن به شناخت و بررسی زندگی او پرداخت. علاوه بر این نمایش‌نامه، سه اثر دیگر او نیز موفق به دریافت جایزه‌ی پولیتزر شدند؛ همچنین او در سال 1936 جایزه‌ی ادبی نوبل را نیز دریافت کرده است.
اونیل آثار زیادی دارد که برخی از این نمایش‌نامه‌ها در ایران ترجمه شده است؛ یکی از این آثار نمایشنامهی «تشنگی و دو نمایشنامهی دیگر» است. او شخصیت‌هایش را در این سه نمایش‌نامه در موقعیت‌هایی قرار می‌دهد که در یک آن چهره‌ی واقعی‌شان برملا شد و باید تصمیم سخت برای ادامه زندگی بگیرند. همچنین از مفهوم عشق نیز در آن‌ها استفاده می‌کند.
نمایشنامهی «تشنگی» از کلک شناوری روی دریا آغاز می‌شود؛ از سه تن از بازماندگان کشتی درهم شکسته‌ای که برخلاف تایتانیک به صخره‌ی مرجانی برخورد کرد و غرق شده است. سه نفری که سوار بر کلک برای زنده‌ماندن و نجات جان خود تلاش می‌کنند برای جرعه‌ای آب له‌له می‌زنند. یکی دریانوردی که بنابر عقاید قبیله‌اش برای فرار از خورده شدن توسط کوسه‌ها آواز می‌خواند، دیگری نجیب‌زاده‌ای که با حرف‌هایش جو را متشنج می‌کند و ترس را بیشتر می‌کند و زنی که برای رسیدن به آب حاضر به تن‌فروشی و گذشتن از با ارزشترین وسیله خود می‌شود. در بین ناامیدی، شک و تردید نسبت به یکدیگر، تلاش برای زندگی و رسیدن به آب با مرگ زن رقاصه امیدی در دل آن‌ها زنده می‌شود که به زودی از بین می‌رود.
«بی‌پروایی» دومین نمایشنامهی این کتاب است که در آن عشق و خیانت به تصویر کشیده می‌شود. زنی که برای رسیدن به پول همسر مردی از طبقه‌ی مرفه جامعه شد و عاشق راننده‌ی شخصی‌شان می‌شود. نمایشنامهی «سقط جنین» نیز روایتگر زندگی قهرمان بازی بیسبال است که به عشق خود خیانت می‌کند، فرزند خود را از بین می‌برد و مادر فرزندش هم از دنیا می‌رود.
یدالله آقاعباسی کارگردان، نویسنده و پژوهشگر تعدادی اثر از یوجین اونیل ترجمه کرده است که «تشنگی و دو نمایشنامهی دیگر» یکی از این‌هاست.این مترجم در این باره گفته است: «کتاب تشنگی و دو نمایشنامهی دیگر مجموعه‌ای از سه نمایشنامهی کوتاه تشنگی، بی‌پروایی و سقط جنین است. درواقع مجموعه نمایش‌نامه‌های اونیل که ترجمه کردم 6جلد هستند که این جلد اول است و جلدهای دیگر آن نیز به ترتیب منتشر خواهد شد.»
او درباره‌ی فضای نمایشنامهی تشنگی و دو نمایشنامهی دیگر اونیل گفت: «فضای این نمایش آدم‌هایی هستند که در سرحد گیر می‌افتند و تصوراتی در ذهن دارند، کشتی‌شان شکسته و در یک قایق کوچک اسیر شده‌اند و همه چیز دنیا در مقابل آفتاب سوزان و یک جرعه آب برایشان بیهوده می‌شود. در دو نمایشنامهی دیگر نیز شخصیت‌ها بر اثر خطایی که مرتکب شدند، دچار مشکلاتی می‌شوند. مجموعاً نمایش‌نامه را که می‌خوانید حالت توهم‌زدایی دارند و پرده‌پندار -همان پندار باطل- به یکباره کنار می‌رود و آفتاب حقیقت نمایان می‌شود.»
وی در ادامه افزود: «یعنی انسانی که دچار فاجعه است. البته کارهای اونیل تراژدی جدید و مدرن است. او به تراژدی علاقه دارد و در کارهایش مقداری بدبینانه برخورد می‌کند و فضا روشن نیست. به هرحال شخصیت نمایشنامههایش آدم‌هایی هستند که در دنیایی زندگی می‌کنند که این دنیا یا مانند همین نمایشنامهی تشنگی است که در آن یک رقاصه به معنای هنرمند رقص حضور دارد که بسیار به او توجه می‌شود. گردنبند الماسی دارد که به آن می‌نازد و لباس‌های آنچنانی به تن دارد؛ ولی زمانی که چند روز گیر می‌افتد و در آب و دریا سرگردان می‌ماند در آن زمان حاضر است هرچیزی را بدهد تا یک جرعه آب به او بدهند. اغلب نمایش‌نامه‌های دیگر او نیز به همین شکل‌اند اما موضوعات آن فرق می‌کند. ولی تم‌ها معمولاً روبه‌رو شدن با واقعیت است که سخت آن‌ها را آزار می‌دهد.»
درباره لک‌لک بوک
طراحی و بهینه سازی | مجتمع ارتباطات نوین ایرانیان
ارسال دیدگاه