نامه‌های دومین دوره جام باشگاه‌های کتاب‌خوانی کودک و نوجوان منتشر شد

به نقل از روابط عمومی شبکه ترویج کتابخوانی ایران در جام باشگاه‌های کتابخوانی، نوشتن نامه برای نویسندگان یکی از راه‌های گفت‌وگو و تعامل است. در این کتاب سعی کردیم گفت‌وگوی بین نویسنده و خواننده را تسهیل کنیم. نویسنده با نشان دادن واکنش به مخاطب گفت‌وگویی را شکل می‌دهد که می‌تواند برای دیگر خوانندگان هم جالب و حاوی نکاتی قابل توجه باشد.
جام باشگاه‌های کتابخوانی طرحی ملی است و براساس آن هر ۱۲ تا ۱۵ کودک یا نوجوان می‌توانند در کنار یک تسهیل‌گر یک باشگاه کتابخوانی تشکیل دهند. این باشگاه‌ها می‌توانند درکتابخانه‌ها، مدارس، مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، فرهنگسراها، مجتمع‌های مسکونی، مساجد، پایگاه‌های مقاومت بسیج، کانون‌های اصلاح و تربیت، مراکز بهزیستی و … تشکیل شوند. هرجایی که کودکان و نوجوانان گردهم می‌آیند می‌تواند محل تشکیل باشگاه باشد.

در این باشگاه‌ها بر چند نکته تاکید می‌شود: خواندن گروهی و گفت‌و‌گوی گروهی در مورد کتاب، تاکید بر هویت باشگاه و احساس تعلق به یک نهاد، رفتن به کتاب‌فروشی و خرید کتاب، حضور «تسهیلگر» در کنار کودکان و … تاکید بر این نکته‌ها باعث می‌شود اهداف تشکیل این باشگاه‌ها محقق شود، اهدافی چون: کمک به افزایش سرانه مطالعه میان کودکان و نوجوانان، تقویت فرهنگ گفت‌وگو و تقویت استدلال و مهارت در بحث و قدرت تحلیل و تفکر انتقادی در کودکان و نوجوانان، عادت دادن دانش‌آموزان برای مراجعه به کتاب‌فروشی، گسترش فرهنگ همکاری و مشارکت در انجام یک کار گروهی، پیشرفت تحصیلی از راه برنامه‌ای سرگرم‌کننده میان کودکان و نوجوانان، کمک به گسترش تبلیغ و معرفی کتاب، ارتباط بین اهل‌قلم و کودکان و نوجوانان، کمک به تأسیس و تقویت کتابخانه‌های کوچک کلاسی، مهدکودکی، کانونی، آپارتمانی، محله‌ای، مسجدی و …

در کنار خواندن گروهی کتاب، فعالیت‌هایی چون انتخاب بهترین باشگاه، ساختن فیلم کوتاه موبایلی برای معرفی کتاب، نوشتن نامه به نویسنده و مترجم و انتخاب کتاب برگزیده از نگاه بچه‌ها در سطح کشور صورت می‌پذیرد که باعث تکاپوی شهرهای مختلف می‌شود.

فهرستی با حدود 800 عنوان کتاب کودک و نوجوان از بهترین‌های 6 سال اخیر تدوین شده است و در اختیار باشگاه‌ها قرار می‌گیرد تا کودکان و نوجوانان با مراجعه به کتاب‌فروشی، بتوانند کتاب‌های این فهرست را با تخصیص یارانه خریداری کنند. این فهرست در چهار بخش پیش از دبستان، سه سال اول دبستان، سه سال دوم دبستان و دوره متوسطه اول منتشر شده است و برای عموم هم قابل استفاده است. کتاب‌هایی که در این فهرست معرفی شده‌اند، کتاب‌هایی هستند که در فهرست‌هایی چون شورای کتاب کودک، لاک‌پشت پرنده و سامانه رشد به عنوان کتاب‌های مناسب پیشنهاد شده‌اند.

سال ۱۳۹۶، ۱۰۰ شهر و روستا در دومین دوره جام باشگاه‌های کتابخوانی شرکت کردند، ۵۰۰۰ باشگاه تشکیل شد و ۶۰۰۰۰ کودک و نوجوان عضو باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان بودند.

از بین چندصد نامه که به دست دبیرخانه‌ی جام باشگاه‌های تهران رسید، نزدیک صد و پنجاه نامه به مرحله‌ی نهایی داوری راه پیدا کردند. جا دارد از زحمات جعفر توزنده‌جانی برای بررسی این نامه‌ها تشکر کنیم.

در مرحله‌ی نهایی جام باشگاه‌های کتابخوانی پنج نامه به عنوان نامه‌ی برگزیده انتخاب شدند. به جز انتشار این پنج نامه(نامه‌های فاطمه کوهکن، آیه سادات آذریان، زهرا نامور، کوثر لشکری، محمدمتین قاسمی؛ لازم به ذکر است که از آیه سادات آذریان نامه‌ای دیگر جایگزین شد)، ضمن رعایت توازن بین گروه‌های سنی مختلف، استان‌ها، شهرها و روستاها به نکات زیر توجه کردیم:

1- از هر مخاطب حداکثر دو نامه منتشر شود.
2- از هر نویسنده حداکثر سه نامه منتشر شود(نویسندگانی که مخاطب نامه‌ها هستند).
3-نامه‌هایی که برای نویسندگان خارجی نوشته شده بودند کنار گذاشته شدند.
4- هر نامه‌ی انتخاب شده حداقل یک نکته‌ی برجسته داشته باشد: نگاه تازه، لحن طنز، سوالی خاص و متفاوت در مورد کتاب، ارائه‌ی نکته‌ای تازه در مورد کتاب. این نکته‌ها با توجه به تجربه‌ی خواندن و نوشتن در گروه‌های سنی مختلف متفاوت است.
5- از هر شهر یا روستا حداکثر پنج نامه منتشر شود.
اما در این مورد به مشکلاتی هم برخوردیم، دوست داشتیم که دختران و پسران سهم یکسانی در نامه‌ها داشته باشند اما مشارکت پسران در نوشتن نامه به نویسندگان موردعلاقه بسیار کم‌تر از دختران بود. علاوه بر این دوست داشتیم در ترکیب نویسندگان پاسخ‌گو هم تنوع باشد، اما با وجود پیگیری‌های بسیار نتوانستیم از بعضی نویسندگان پاسخی برای نامه‌های ارسالی دریافت کنیم. در این میان برخی نویسندگان پاسخ‌هایی تفصیلی به خوانندگان دادند و برخی به جواب‌هایی کوتاه اکتفا کردند.