«عقل بچه‌ها» با ترجمه زنده‌یاد مددی بالاخره رنگ انتشار به خود دید

مجموعه نمایشنامه «عقل بچه‌ها» اثر تولستوی با ترجمه زنده‌یاد مجید مددی، پس از سال‌ها انتظار برای صدور مجوز انتشارش، بالاخره پس از درگذشت مترجم منتشر شد.
به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه نمایشنامه «عقل بچه‌ها» اثر لئو تولستوی با ترجمه زنده‌یاد مجید مددی، توسط انتشارات امیدصبا در ۱۵۰ صفحه و بهای ۱۶ هزار تومان منتشر شد. این کتاب سال‌ها در صف انتظار برای دریافت مجوز بود. زنده‌یاد مددی به دلیل ویژگی آموزشی بودن این نمایشنامه‌ها علاقه بسیاری برای انتشار بدون دستکاری‌اش داشت، اما متأسفانه این ترجمه پس از درگذشتش فرصت طبع به خود دید. به عنوان مثال در نخستین ارسال این کتاب برای دریافت مجوز، انتشار این کتاب منوط شده بود به اصلاح چند واژه. یکی از این پیشنهادهای اصلاحات در نمایشنامه‌ای با محتوای مذمت و نهی مصرف مشروبات الکی صورت گرفته بود که در آن توصیه شد مثلاً به جای مشروبات الکی از واژه نوشابه استفاده شود که این مساله مورد موافقت زنده یاد مددی قرار نگرفت و حاضر به انتشار ترجمه با این اصلاحات نشد، چرا که محتوای آموزشی متن را از بین می‌برد. زنده‌یاد مددی بارها تلاش کرد تا با حضور در وزارت ارشاد و صحبت با مسئولان آنها را قانع به اشتباه بودن این اصلاحات دستوری بکند.
اما در توضیح مجموعه نمایشنامه «عقل بچه‌ها» باید اشاره کرد که: «تولستوی در این نمایشنامه‌ها می‌کوشد صحنه‌هایی را به تصویر کشد که «بچه‌ها» می‌توانند حرفشان را بزنند و نظرشان را ابراز کنند، بی‌آنکه تنبیه و توبیخی در کار باشد یا به زور و بی‌اعتنایی، کودک به سکوت وادار شود. البته شاید این نظر که نویسنده بزرگ رئالیست روسیه واقعیت را به تصویر کشیده است و حقیقت زندگی در آن دیار چنین بوده، درست نباشد و امر واقع چیزی کاملاً متفاوت با تصویری باشد که در برابر ما است؛ اما در این تردید نمی‌توان کرد که تالستوی نویسنده انسان‌دوست مسالمت‌جو که در ذهن خود چنین تصویری از نسل بالنده جامعه خود ساخته است، به راستی در طلب دنیایی است که در آن روابط و مناسبات انسانی چنین باشد؛ نه کسی از بیان صریح عقیده‌اش بترسد و به دلیل ملاحظاتی، آن را پنهان کند و نه مانع و رادئی که نگذارد حقایق گفته شود و در رابطه‌ای یک سویه «حکم حاکم مطاع» و فرمان‌ها و پیام‌ها بازخوردی نداشته باشد.»

مجید مددی متولد ۱۳۱۴ در تهران بود. او تحصیلات آکادمیک خود را در مقاطع لیسانس و فوق لیسانس در دانشگاه منچستر گذراند و پس از آن در دانشگاه اسکس دکترای فلسفه سیاسی گرفت. او در ۱۵ مرداد ۱۳۹۷ در تهران درگذشت. «علم و ایدئولوژی» لوئی آلتوسر، «هایدگر» پل استراترن، «مارکسیسم و اخلاق» یوجین کامنکا، «نقد مارکوزه» پل میتیک، «فلسفه هنر از دیدگاه مارکس» میخائیل لیف شیتز، «از خود بیگانگی انسان مدرن» فریتس پاپنهایم و… از دیگر ترجمه‌های منتشر شده مددی است.